مجموعه: متفرقه
در برخي موارد بعد از وقوع يك حادثه نياز به سرپناهي جديد براي اسكان افراد وجود دارد و اين امر يعني تهيه سرپناه هنگام سوانح و بحران ها امر مهمي است. سرپناه زماني ضرورت پيدا مي كند كه به علت بروز سانحه يا بحران، محل سكونت يا محل كار تخريب شده يا خطري متوجه افراد باشد. در اين گزارش به نكاتي كه براي اين كار و اسكان اوليه بعد از آن مهم هستند، پرداخته ايم كه دانستن شان براي روز مبادا بد نيست.
سقفي امن بسازيد
تهيه سرپناه در منطقه خارج از خطر مي تواند شامل موارد زير باشد: رفتن نزد بستگان و دوستان، اقامت در مراكز خصوصي يا رفتن به اردوگاه هاي جمعي كه توسط گروههاي امدادي با كمك مقامات دولتي برپا شده اند. براي تدارك سرپناه نخست لازم است به نوع سانحه توجه كرده و بعد در نقطه اي در داخل خانه يا ساختماني ديگر كه ايمن است به فكر پناهگاه بود. مثلاً براي مصون ماندن از گردباد بهتر است در خانه به جايي پناه برد كه در طبقه پايين و دور از در و پنجره و ديوارهاي خارجي باشد. هر نوع سانحه اي، سرپناه خاص خود را مي طلبد كه بعداً به آن پرداخته خواهد شد
هرچند كه پناهگاه هاي عمومي معمولاً داراي آب، غذا، دارو و امكانات اوليه بهداشتي هستند، اما مي توان كيف نجات را به آنجا برد و نيازهاي اعضاي خانواده را براي مدتي تأمين كرد. در اين اردوگاه ها بايد با عده زيادي زير يك سقف زندگي كرد كه وضع دشوار و ناخوشايندي است. در چنين وضعي همكاري با مسئولان اردوگاه نيازي مبرم بوده و رعايت قوانين اردوگاه الزامي است.
زمان اسكان در چنين اردوگاه هايي با توجه به نوع سانحه يا بحران ممكن است كوتاه يا طولاني مدت باشد. تا زماني كه مقامات مسئول وضعيت عادي را اعلام نكرده باشند، ترك اين اردوگاه ها به مصلحت نيست. بايد به طور مداوم به اخبار راديو گوش داد. اگر زمان اسكان در هر جايي طولاني شد، بايد به فكر تأمين آب و نان و ساير مايحتاج خانواده به اندازه كافي بود.
تأمين آب
بايد اجازه داد كه افراد به اندازه كافي آب بخورند. افراد زيادي به بيش از دو ليتر آب در روز احتياج دارند. نياز روزانه افراد به آب تابع سن، فعاليت فيزيكي، وضع جسماني و نيز زمان بروز سانحه است.
هيچگاه آب جيره بندي نشود، مگر آنكه مسئولان چنين دستوري داده باشند. امروز به اندازه كافي آب مصرف كرده و تلاش شود تا براي فردا آب بيشتري تأمين شود. تحت هيچ شرايطي نبايد هر فردي كمتر از ۴ ليوان آب در روز بخورد. مي توان با فعاليت كم روزانه يا استقرار در جاي خنك مصرف آب را به حداقل رساند. آب آشاميدني نبايد آلوده باشد. در صورت لزوم آب هاي مشكوك (نظير آب لوله كشي نامطمئن، آب چشمه يا آب بركه) بعد از تصفيه مصرف شوند. اگر تصفيه امكان پذير نباشد، در صورت امكان بايد استفاده از آب به تأخير بيفتد اما در هر حال نبايد اجازه داد كه بدن دچار كم آبي شود.
اگر گزارشاتي مبني بر شكستگي لوله هاي آب يا فاضلاب وجود دارند يا مسئولان در مورد وجود مشكل در سيستم لولهكشي هشداري داده باشند، بهتر است براي پيشگيري آلودگي آب در خانه، شير اصلي ورودي آب به منزل را بست. بايد همه اعضاي خانواده با اين كار به خوبي آشنا باشند. براي استفاده از آب موجود در سيستم لولهكشي، ميتوان از طريق بازكردن شير آبي كه در بالاترين بخش خانه قرار دارد، هوا را به داخل سيستم لولهكشي هدايت كرد.
قدري آب از اين شير ميريزد، اما ميتوان از شير آبي كه در پايينترين بخش قرار گرفته است آب تهيه كرد.براي استفاده از آب گرم موجود در تانك ذخيره آب، بايد مطمئن شد كه جريان برق و گاز قطع شدهاند. سپس دريچه خروج آب در قسمت پايين تانك باز شود. دريچه ورودي بسته شود و شير آب گرم باز بماند. قبل از آنكه جريان برق و گاز مجدداً برقرار شوند، بهتر است تانكر آب گرم را مجدداً پر كرد. اگر جريان گاز قطع شده باشد، لازم است افراد متخصص براي برقراري مجدد آن اقدام كنند.
منابع آب
در شرايط بحران، منابع آب فاقد خطر عبارتند از: يخ، آب موجود در هيتر (اگر هيتر آسيب نديده باشد) و آب جاري در سيستم لوله كشي. منابع نامطمئن عبارتند از: آب موجود در رادياتورها، آب موجود در بويلرها (سيستم گرمايشي خانه) آب بركه ها، آب فلاش تانكها، آب استخرهاي شنا و حوض ها.
تصفيه آب
قبل از استفاده از آب منابع نامطمئن براي شرب، تهيه غذا يا شست و شوي مواد خوراكي، شست و شوي ظروف غذا، مسواك زدن و تهيه يخ بايد آن را تصفيه كرد. آب آلوده غير از بو و طعم بد، حاوي ميكروب هايي است كه موجب بيماري هايي از جمله اسهال خوني، وبا، حصبه و هپاتيت ميشود. چندين روش براي تصفيه آب وجود دارد، اما هيچكدام از آنها كاملاً قابل اطمينان نيستند. بهتر است از مجموعهاي از اين روش ها استفاده كرد. قبل از تصفيه بايد صبر كرد تا ذرات معلق در آب ته نشين شده يا به كمك چاي صاف كن يا چندلايه پارچه تميز آن را صاف كرد. بايد در كيف نجات امكانات لازم براي روش تصفيه مورد نظر وجود داشته باشد.
اگر گزارشاتي مبني بر شكستگي لولههاي آب يا فاضلاب وجود دارند يا مسئولان در مورد وجود مشكل در سيستم لولهكشي هشداري داده باشند، بهتر است براي پيشگيري آلودگي آب در خانه، شير اصلي ورودي آب به منزل را بست. بايد همه اعضاي خانواده با اين كار به خوبي آشنا باشند.
براي استفاده از آب گرم موجود در تانك ذخيره آب، بايد مطمئن شد كه جريان برق و گاز قطع شدهاند. سپس دريچه خروج آب در قسمت پايين تانك باز شود. دريچه ورودي بسته شود و شير آب گرم باز بماند. قبل از آنكه جريان برق و گاز مجدداً برقرار شوند، بهتر است تانكر آب گرم را مجدداً پر كرد. اگر جريان گاز قطع شده باشد، لازم است افراد متخصص براي برقراري مجدد آن اقدام كنند.
روشهايي براي تصفيه آب
سه روش براي تصفيه آب وجود دارد:
جوشاندن
كلرزني
تقطير
اين روش ها براي تصفيه آب نامطمئن در شرايط اضطراري يعني شرايطي كه آب تميز در دسترس نيست يا آب ذخيره رو به اتمام گذاشته است، مورد استفاده
قرار ميگيرند.
جوشاندن
جوشاندن مطمئن ترين روش تصفيه آب است. در يك كتري يا قوري نسبتا بزرگ، آب بايد حدود يك دقيقه تمام جوشانده شود. بخشي از اين آب بخار خواهد شد. قبل از مصرف اين آب بايد اجازه داد تا كاملا سرد شود. با استفاده از جابهجايي اين آب در دو ظرف ميتوان اكسيژن را مجددا به آن برگرداند و مزه آن را بهتر كرد.
كلرزني
مي توان با كشتن ميكروب ها به كمك مواد شوينده خانگي حاوي ۲۵/۵ تا ۶ درصد هيپوكلريت سديم نيز آب را تصفيه كرد. از آنجايي كه قدرت اين مواد با گذشت زمان كاهش مي يابد، بهتر است از مواد موجود در ظروف باز نشده يا تازه بازشده استفاده كرد.
مي توان ۱۶ قطره از اين مواد (۸/۱ قاشق چايخوري) را به يك گالن آب (۴ ليتر) اضافه كرد و به هم زد. بعد از نيم ساعت، آب حاصله هنوز مختصري بوي مواد را ميدهد. اگر چنين بويي وجود نداشته باشد، بايد مجددا به آن ماده پاك كننده اضافه كرد و اجازه داد تا ۱۵ دقيقه ديگر باقي بماند. اگر باز هم بويي از آن استشمام نشد، لازم است آن را دور ريخته از منبع آب ديگري استفاده شود (دال بر آلودگي فوقالعاده شديد آب).
تقطير
دو روش قبلي اغلب ميكروب هاي موجود در آب نامطمئن را از بين مي برند، اما در روش تقطير علاوه بر حذف تمامي ميكروب ها، فلزات سنگين، املاح و ساير مواد شيميايي موجود در آب نيز از بين مي رود. تقطير عبارت است از جوشاندن آب و بعدا جمع آوري بخار آن بهصورت قطرات متراكم. آب حاصله فاقد نمك و اغلب ناخالصي هاي موجود در آن است.
براي انجام تقطير ميتوان ظرفي دردار را تا نصف از آب پر كرد و كاسهاي را به دستگيره درِ ظرف محكم بست. سپس درِ ظرف را وارونه روي آن قرار ميدهند. كاسه بايد مستقيما آويزان شود و به سطح آب برخورد نكند. آب موجود در ظرف بايد ۲۰ دقيقه جوشانده شود. آب جمعشده در كاسه، آب مقطر است.
مقايسه روش هاي تصفيه آب
در هر سه روش جوشاندن، كلرزني و تقطير ميكروبها از بين ميرود. در روش تقطير علاوه بر اين، ساير آلودگيها (مانند فلزات سنگين، املاح، مواد شيميايي و …) نيز حذف ميشود.
راه نگهداري مواد غذايي
مواد خوراكي در ظروف درپوش دار نگهداري شود.
وسايل پخت و پز تميز نگهداري شود.
زباله ها در ظروف دربسته نگهداري و بعدا در جاي مناسب دفن شود.
دست ها مرتبا با آب و صابون شسته شود. بايد از آب تصفيه يا ضد عفوني شده استفاده شود
براي شيرخواران فقط از شيرخشكهاي آماده استفاده شود.
هر نوع مواد خوراكي كه با آب آلوده تماس پيدا كند بايد دور ريخته شود.
هر نوع ماده غذايي كه بيش از ۲ ساعت يا بيشتر در دماي اتاق باشد را بايد دور ريخت.
هر نوع ماده غذايي كه بو، رنگ يا ظاهر غيرمعمول دارد را بايد دور ريخت.
هر نوع ماده غذايي كنسرو شده كه قوطي آن باد كرده يا فرورفته (حتي اگر ظاهرا سالم به نظر برسد) را نبايد مصرف كرد.
از مصرف هر نوع ماده غذايي كه بو يا ظاهري غيرمعمول دارد بايد خودداري شود (حتي اگر ظرف آن سالم به نظر برسد).
از آب تصفيه شده براي تهيه شيرخشك شيرخواران استفاده شود.
نبايد زبالهها در محل سكونت تجمع پيدا كند، زيرا هم احتمال بروز حريق و هم امكان آلوده شدن بيشتر مي شود.
توجه: مواد غذايي منجمدشده را معمولا مي توان مصرف كرد، حتي اگر كاملا سرد باشند. اگر بلورهاي يخ در اين مواد هنوز باقي باشد، ميتوان آن را مجددا منجمد كرد، اما در مواردي كه ترديد وجود دارد، بهتر است آن را دور ريخت.
پخت و پز
در شرايط اضطراري بايد از روش هاي جايگزين پخت و پز (مثلا منقل) استفاده كرد.
مي توان از اجاق هاي مخصوص پيك نيك و مسافرت يا كباب پز در فضاهاي باز استفاده كرد.
غذاهاي كنسروشده كارخانه اي را مي توان بدون گرم كردن مصرف كرد.
براي گرم كردن غذاهاي كنسروشده مي توان به ترتيب زير عمل كرد:
برچسب قوطي برداشته شود.
قوطي را بايد كاملا شست و شو داد و ضدعفوني كرد.
قبل از گرم كردن، درِ قوطي را بايد باز كرد.
منبع : shahrvand-newspaper.ir
|