سجاد داغستاني نويسنده، كارگردان، تهيه كننده، بازيگر تئاتر و يكي از اعضاي گروه مديريت تماشاخانه آژمان درباره معضلات و مشكلات تئاتريها در دوران كرونا در گفت و گو با خبرنگار حوزه تئاتر گروه فرهنگي باشگاه خبرنگاران جوان،گفت: در مقدمترين خط ممكن، از اسفندماه سال گذشته آسيبي كه كرونا آن را تشديد كرد و از گذشته نيز وجود داشته است را با تمام وجود لمس ميكنم و متحمل ميشوم. اين آسيب نه تنها شامل حال من، كه گريبانگير تمام دوستان تئاتري من به اندازههاي مختلف بوده است. آسيبي كه دولت و مراجع مربوط به تئاتر متاسفانه تلاشي براي حداقل كاهش آن نكرده و انگار قصد آن را هم ندارند.
وي ادامه داد: به عنوان مثال اين روزها شاهد تعطيلي مداوم و يكي پس از ديگر تماشاخانههاي خصوصي هستيم و ما هم در تماشاخانه آژمان به شدت با ضرر و زيان غير قابل جبراني مواجه بوده و هستيم و با چنگ و دندان براي نگهداري اين مجموعه هنري تلاش ميكنيم. البته اين تلاش تا جايي امكان ادامه دارد كه اوضاع به همين شكل ادامه پيدا كند ما نيز بايد به دنبال راه حل ديگري باشيم.
اين كارگردان تئاتر درباره فعاليت هنري خود اظهار كرد: اسفند ماه سال گذشته من تهيه كننده دو اثر و كارگردان و تهيه كننده يك اثر بودم كه هر ۳ به دليل شيوع ويروس كرونا متوقف شدند و من به همراه گروهم و گروههاي ديگر ضرر مالي و روحي زيادي را متحمل شديم. به شكلي كه حتي دكورهاي اجراهايي كه قرار بود به صحنه ببريم هم به دليل قرار نگرفتن در جاي مناسب و عدم امكان نگهداري درست از آنها قابل استفاده نيستند.
وي گفت: هزينههاي بسيار زيادي براي همين اجراها در بخشهاي مختلف اعم از محل تمرين گروهها (پلاتو)، گرافيك، لباس، سالن، تبليغات و ... پرداخت شده كه به هيچ عنوان قابل جبران نخواهند بود. در اين ۳ اجرا در حدود ۱۰۰ نفر مشغول به فعاليت بودند كه همگي بيكار و خانه نشين شده اند. همچنين هنرمندان تئاتر نزديك به يك سال است كه نه تنها درآمدي نداشته ايم بلكه با زيانهايي روبرو شده ايم كه سالها براي جبران آن بايد تلاش كنيم تا شايد بتوانيم به نقطه صفر بازگرديم.
داغستاني با اشاره به چاشني خلاقيت در تئاتر آنلاين عنوان كرد: در ابتداي شروع تعطيليها به واسطه شيوع ويروس كرونا، اقدامات عجولانهاي پيرامون برگزاري جشنوارههاي آنلاين، ارائه نمايشهاي آنلاين و ... بر بسترهاي مختلف انجام شد كه متاسفانه به دليل همين عجله با پايينترين كيفيت ممكن به اجرا رسيد.
فروشگاه رابوكالا
فروشگاه خانه چين
فروشگاه اسباب بازي
فروشگاه ليدي مد
وي بيان كرد:اساساً با اينكه بايد آينده نگر بود و اينكه كرونا تلنگري خوب براي همه هنرمندان بود تا به شيوههاي مختلف ارائه فكر كنند و خود را محدود به يك نوع از ارائهاي كه با كوچكترين تغيير، امكان آن از هنرمند سلب ميشود موافق هستم، اما هنوز هيچ ارائهي آنلاين با كيفيتي كه با چاشني خلاقيت خوشمزه شده باشد نديده و نچشيده ام. اما به شدت به دنبال شناخت، يادگيري و تجربهي قالبهاي جديد ارائه هستم كه بتوان در تمام مواقع به آن اميدوار بود و از پروسه توليد و سپس تحويل آن به مخاطب لذت برد.
اين كارگردان تئاتر خاطر نشان كرد: در نهايت از نظر بنده چيزي به عنوان تئاتر آنلاين وجود ندارد، چون مخاطب به تماشاي تئاتر نمينشيند. شايد بايد نام ديگري براي آن انتخاب كنيم. هر چند با تفكيك و دسته بندي ارائههاي هنري و نامگذاري آنها هم خيلي موافق نيستم و در تماشاي يك اثر هنري براي آن در ذهن خود به دنبال اسم نميگردم.
داغستاني بيان كرد: بايد به اين نكته توجه كرد كه در واقع در تئاتر آنلاين مخاطب، تصويري از يك تئاتر را ميبيند نه خود آن را، كه اين بخشي از يك تئاتر است و بخش مهمي از تئاتر محل اجراي آن و فضاي حاكم بر آن محل است. پس در نهايت مخاطب آنلاين بخشي از لذت ديدن تئاتر در سالن را هم تجربه خواهد كرد. شايد با اين مثال بتوان ملموستر اين موضوع را درك كرد. "نور ميرود"، "نور ميآيد". تصور مقايسه درك كامل حس دريافتي مخاطب در لحظهي رفت و برگشت نور در سالن تئاتر با مخاطبي كه در ارائه آنلاين اين صحنه را مثلا در تلفن همراه يا تلويزيون خانه اش ميبيند چيزي در حدود زمين تا آسمان است. مثال ديگر تماشاي فيلم در سينما و در لپ تاپ است كه در يك مقايسه حداقلي ميتوان به تفاوتهاي حداكثري موجود در اين دو قالب پي برد.
اين نويسنده تئاتر افزود: مخاطبي براي تئاتر آنلاين هم وجود ندارد و به هيچ عنوان امكان درآمدزايي و برگشت مالي در تئاتر آنلاين براي تمام گروههاي نمايشي نيست. در همين دوران تنها چند فيلم تئاتر كه بازيگران شناخته شده داشته اند توانسته اند به صورت محدود فروش داشته باشند كه مخاطبان آنها هم اصلا مخاطب حرفهاي و دائم تئاتر نيستند كما اينكه فيلمبرداري از نمايشها و پخش آنها در قالب فيلم تئاتر يا اجراي تئاتر بر روي صحنه و پخش آن به عنوان تئاتر آنلاين در لايو اينستاگرام يا هر جاي ديگري درمان درد اين روزهاي تئاتر نيست و در نهايت با آثار بي كيفيتي مواجه خواهيم بود كه مخاطب را هم پس خواهد زد. براي ارائه آنلاين بايد قوائد آن را دانست و براي آن طراحي مورد نياز را انجام داد. كارگرداني ارائه آنلاين با كارگرداني صحنه تفاوتهايي دارد كه در تمام بخشهاي ارائه اعم از انتخاب متن، شيوه بازيگري، طراحي صحنه، لباس، گريم، نور و ... نيز تاثير بسياري خواهد داشت. پس بايد به دنبال طراحي مخصوصي براي ارائه اثرمان در قالب آنلاين باشيم، نه اينكه با كمترين امكانات تصوير مبهمي از اثر خود را به صورت آنلاين ارائه كنيم.
داغستاني در پايان درباره مشكلات تئاتر در قبل، حالا و بعد از كرونا مطرح كرد: تعداد مخاطبان تئاتر در ايران به شدت كم است. كرونا اين كم را تا نزديك به هيچ پايين آورده است. در پسا كرونا نيز بسيار زمان لازم است تا دوباره با تلاش بسيار به همان كم بازگرديم و آنجا براي ما نقطهي صفر خواهد بود. متاسفانه هيچ حمايتي از گروههاي نمايشي در قبل از دوران كرونا نيز وجود نداشته است و تعداد بسياري از گروهها با يك حساب سر انگشتي از پيش از اجراهاي خود نيز ميدانستند كه با فروش حداكثري بليطهاي نمايش خود هم نميتوانند هزينههاي توليد و اجرا را تامين كنند، اما باز هم با همان جنون تئاتري معروف با آغوش باز به توليد و اجرا ميپرداختند.
وي گفت:شايد بايد راهكار ديگري براي تئاتر انديشيد و سياستي را طرح ريزي كرد كه اولا هر تئاتري به اجرا نرسد، اما هر نمايشي كه مجوز اجرا بر روي صحنه را دريافت كرد حتما از حمايت مركز هنرهاي نمايشي و وزارت ارشاد برخوردار شود. بايد به دنبال طراحي مخصوصي براي ارائه اثرمان در قالب آنلاين باشيم، نه اينكه با كمترين امكانات تصوير مبهمي از اثر خود را به صورت آنلاين ارائه كنيم.
انتهاي پيام/
|