به گزارش حوزه كلينيك گروه علمي پزشكي باشگاه خبرنگاران جوان، به نقل از مديكال نيوز تودي، سطح كلسترول از نظر سن، وزن و جنسيت متفاوت است. با گذشت زمان، بدن فرد تمايل به توليد كلسترول بيشتري دارد، به اين معني كه همه بزرگسالان بايد سطح كلسترول خود را به طور منظم، هر ۴ تا ۶ سال بررسي كنند.
كلسترول در سه دسته اندازه گيري ميشود: كلسترول تام، كلسترول بد يا LDL، كلسترول خوب يا HDL.
تلاش افراد، متعادل سازي سطوح كلسترول است. در حالي كه سطح كلسترول تام و LDL بايد پايين نگه داشته شود، بيشتر بودن كلسترول HDL ميتواند از ابتلا شخص به بيماريهاي مرتبط با قلب از جمله حملات قلبي و مغزي، محافظت كند.
رابطه ميان افزايش سن و ميزان كلسترول خون
سطح كلسترول با افزايش سن، افزايش مييابد. پزشكان توصيه ميكنند براي جلوگيري از افزايش سطح كلسترول با افزايش سن، گامهايي را در اوايل زندگي برداريد. كلسترول كنترل نشده براي درمان، بسيار پيچيدهتر است. در كودكان، كمترين ميزان كلسترول وجود دارد و فقط بايد يك يا دو بار قبل از ۱۸ سالگي سطح آنها را چك كنند. با اين حال، اگر كودك داراي فاكتورهاي خطرناكي از افزايش سطح كلسترول است، بايد مرتباً تحت كنترل قرار گيرد. به طور معمول، مردان در كل زندگي كلسترول بالاتري نسبت به زنان دارند. سطح كلسترول مرد به طور كلي با افزايش سن افزايش مييابد. با اين حال، زنان از كلسترول بالا مصون نيستند. كلسترول يك زن اغلب در هنگام يائسگي افزايش مييابد.
سطح كلسترول براي بزرگسالان
سطح سالم كلسترول براي بزرگسالان تفاوت زيادي ندارد. تنوع سطح توصيه شده به دليل شرايط و ملاحظات بهداشتي تغيير ميكند. سطح كلسترول كل كمتر از ۲۰۰ ميلي گرم در دسي ليتر براي بزرگسالان مطلوب در نظر گرفته ميشود. ميزان ۲۰۰ تا ۲۳۹ ميلي گرم در دسي ليتر در مرز بالا و ۲۴۰ ميلي گرم در دسي ليتر، بالا در نظر گرفته ميشود. سطح كلسترول LDL بايد كمتر از ۱۰۰ ميلي گرم در دسي ليتر باشد. سطح ۱۰۰ تا ۱۲۹ ميلي گرم در دسي ليتر براي افرادي كه هيچ مشكلي در سلامتي ندارند قابل قبول است، اما ممكن است بيشتر در مورد افرادي كه بيماري قلبي يا عوامل خطرناك بيماري قلبي دارند نگران كننده باشد.
ميزان ۱۳۰ تا ۱۵۹ ميلي گرم در دسي ليتر در مرز بالا و ۱۶۰ تا ۱۸۹ ميلي گرم در دسي ليتر، بالاست. همچنين ۱۹۰ ميلي گرم در دسي ليتر يا بالاتر، بسيار زياد در نظر گرفته ميشود. سطح كلسترول HDL بايد بالاتر نگه داشته شود. HDL كمتر از ۴۰ ميلي گرم در دسي ليتر عامل اصلي خطر ابتلا به بيماري قلبي است. ميزان ۴۱ ميلي گرم در دسي ليتر تا ۵۹ ميلي گرم در دسي ليتر در مرز پايين محسوب ميشود. ميزان مطلوب براي سطح HDL حدود ۶۰ ميلي گرم در دسي ليتر يا بالاتر است.
سطح كلسترول براي كودكان
سطح قابل قبول كلسترول تام و كلسترول LDL در كودكان متفاوت است. دامنه قابل قبول كلسترول تام براي كودك كمتر از ۱۷۰ ميلي گرم در دسي ليتر است. كلسترول كل از ۱۷۰ تا ۱۹۹ ميلي گرم در دسي ليتر، مرز بالا براي يك كودك است. هرگونه كلسترول كل بيش از ۲۰۰ در كودك، بسيار زياد است. سطح كلسترول LDL كودك نيز بايد پايينتر از بزرگسالان باشد. دامنه بهينه كلسترول LDL براي كودك كمتر از ۱۱۰ ميلي گرم در دسي ليتر است. از ۱۱۰ تا ۱۲۹ ميلي گرم در دسي ليتر، مرز زياد است در حالي كه بيش از ۱۳۰ ميلي گرم در دسي ليتر، زياد است.
چند نكته مهم براي كنترل سطح كلسترول
بهترين توصيه به كودكان و نوجوانان براي كنترل سطح كلسترول، داشتن يك سبك زندگي سالم و فعال است كه شامل رژيم غذايي سالم و ورزش زياد است. كودكان كم تحرك و داراي اضافه وزن كه رژيم غذايي سرشار از غذاهاي فرآوري شده دارند، به احتمال زياد داراي كلسترول بالا هستند.
كودكاني كه سابقه خانوادگي كلسترول بالا دارند نيز ممكن است در معرض خطر باشند. به طور كلي، هرچه يك فرد بزرگسال زودتر زندگي سالم را شروع كند، براي سطح كلسترول بدن بهتر است. سطح كلسترول به مرور زمان ايجاد ميشود. تغيير ناگهاني سبك زندگي در نهايت كمك ميكند، اما هرچه سن فرد بالاتر رود، تأثير كمتري در سطح كلسترول مشاهده خواهد كرد.
همه بزرگسالان بايد برنامههاي منظم ورزشي را حفظ كنند.كلسترول بالا در هر سني فرد را در معرض خطر بيماري قلبي، حمله قلبي و سكته مغزي قرار ميدهد. اين خطرات فقط با گذشت زمان افزايش مييابد، به خصوص براي بزرگسالاني كه براي كاهش كلسترول خود اقدامي نميكنند.
زمان مراجعه به پزشك
كودكان بايد قبل از سن ۱۸ سالگي يك يا دو بار براي بررسي كلسترول به پزشك مراجعه كنند اما در دوران بلوغ اين كار را انجام نميدهند. اگر كودك از خانوادهاي باشد كه سابقه بيماري قلبي دارد يا داراي اضافه وزن است يا ساير بيماريهاي سلامتي نيز دارد، ممكن است توصيه تغيير كند.
بزرگسالان بالاي ۲۰ سال هر ۴ تا ۶ سال بايد به پزشك مراجعه كنند. براي بزرگسالان بدون هيچ گونه مشكل سلامتي، به طور كلي كافي است. با اين حال، افراد بايد براي پايين آوردن سطح كلسترول خون خود از پزشك كمك بگيرند.
روشهاي درمان
روشهايي وجود دارد كه افراد ميتوانند براي كاهش سطح كلسترول و جلوگيري از افزايش آن استفاده كنند. يك روش بالقوه، استفاده از تغييرات درماني شيوه زندگي (TLC) است كه شامل رژيم غذايي، ورزش و مديريت وزن است. روش ديگر، درمانهاي دارويي است كه يا كلسترول و يا جذب آن را را كاهش ميدهد. در هر سني، رژيمهاي غذايي كم چربي اشباع و چربي ترانس و فيبرهاي محلول و پروتئين زياد براي كاهش تجمع كلسترول مفيد هستند.
رژيم غذايي TLC يك برنامه غذايي كم چربي اشباع و كم كلسترول است. افرادي داراي اين رژيم غذايي، بايد روزانه كمتر از ۷ درصد كالري از چربي اشباع و كمتر از ۲۰۰ ميليگرم كلسترول غذايي دريافت كنند.
رژيم TLC افراد را به خوردن اين غذاها ترغيب ميكند: ميوه ها، سبزيجات، غلات كامل، محصولات لبني كم چرب يا بدون چربي، ماهي، مرغ بدون پوست، گوشت كم چربي.
علاوه بر اين، رژيم TLC فقط دريافت كالري كافي براي حفظ وزن مطلوب و جلوگيري از افزايش وزن را پيشنهاد ميكند. افزايش مصرف فيبرهاي محلول و مواد غذايي حاوي مواد طبيعي، مانند كره گياهي ميتواند قدرت كاهش LDL رژيم غذايي را افزايش دهد. مديريت مناسب وزن يكي ديگر از موارد اساسي در كاهش كلسترول و جلوگيري از تجمع آن است. افراد داراي اضافه وزن كه وزن خود را كاهش ميدهند ميتوانند به كاهش LDL كمك كنند.
كاهش وزن به ويژه براي افرادي كه گروهي از فاكتورهاي خطرناك مانند سطح بالاي تري گليسيريد، سطح پايين HDL، مردان داراي اضافه وزن با اندازه گيري دور كمر بيش از ۴۰ اينچ و زنان داراي اضافه وزن با اندازه گيري دور كمر بيش از ۳۵ اينچ را دارند، بسيار مهم است. فعاليت بدني منظم ۳۰ دقيقهاي در بيشتر روزها به همه توصيه ميشود. اين امر همچنين به مديريت وزن كمك ميكند كه به نوبه خود به كاهش كلسترول كمك ميكند.
اگر اين مراحل كافي نباشد، ممكن است به درمان دارويي نيز نياز باشد. انواع مختلفي از داروهاي كاهش دهنده كلسترول موجود است از جمله استاتينها؛ اين داروها مانع توليد كلسترول در كبد ميشوند. مواد گيرنده اسيد صفراوي كه ميزان چربي جذب شده از غذا را كاهش ميدهند. مهاركنندههاي جذب كلسترول كه باعث كاهش تري گليسيريد در خون و كاهش ميزان كلسترول جذب شده از غذا ميشوند.
برخي از ويتامينها و مكملها مانند نياسين، در از بين بردن HDL و كاهش تري گليسيريد در كبد جلوگيري ميكند.
بهترين روش درماني براي كاهش سطح كلسترول تغيير در سبك زندگي و رژيم غذايي است. در نهايت پزشك، بهترين شخصي است كه ميتواند بهترين راه را براي كاهش سطح كلسترول بد در بدن فرد پيدا كند.
|