مجموعه: دوران سالمندي

روزهاي زندگي با موهاي سپيد

در زندگي ، دوره هاي زيادي وجود دارد كه ما مجبوريم آنها را يكي پس از ديگري طي نمائيم و گريزي از هيچ كدام از آنها نداريم .دوره هايي كه هركدام به نوبه ي خود مهم و سرنوشت ساز هستند وبي توجهي به هر كدام ، مي تواند سبب رنج و ندامت ما گردد.

آخرين دوراني كه شايد براي اغلب ما صورت بگيريد ، دوران پيري و فرسودگي است.برخي از دوره ها مثل جواني و ميان سالي ، با دخالت مستقيم ما و تصميم گيري هاي خودمان صورت مي گيرد ، ولي نوع زندگي و رفتارهايي كه دربرخي از دوره ها مثل كودكي و پيري با ما صورت ميگيرد ، وابسته به اطرافيان است : در كودكي ، رفتار پدر و مادر ؛ و در پيري ، رفتار فرزندان .

الان كه در دوران خوش جواني به سر مي بريم ، احتمالا يك يا چند فرد پير در اطراف ما وجود دارد . چه خوب است كه با رفتاري شايسته با آنان ، پيريِ شايسته اي را براي خودمان در آينده رقم بزنيم . اغلب پيرمردان و پيرزنان ، داراي اختلالات رواني خاصي هستند كه شناخت اين گونه مشكلات ، مي تواند ما را در ياري رساندن موثر به اين عزيزان مساعدت نمايد .

در اين مقاله ، به ذكر و شرح برخي از اين عادات و اختلالات مي پردازيم :

ميل و رغبت : در حاليكه نيرو ومهارت و قدرت بدني و رواني يك شخص پير نقصان و كاهش مي يابد ممكن است گاهي به اين خيال بيفتد كه آيا مي تواند مثلا مانند ايام گذشته جواني و ميانسالي « سخنراني » كند يا در يك مسابقه تنيس شركت نمايد يا به تنهايي به مسافرت برود ! ولي وقتي كه او شروع به انجام يكي از اين نوع كارها مي كند خيلي زود متوجه مي شود كه توان اقدام به اين امور را ندارد و اساساً فاقد ميل و رغبت و عشق و ذوق به اينگونه كارهاست .

خستگي و دلتنگي: خستگي و دلتنگي شديد در پيران ممكن است روي قلب آنها اثر ناراحتي و كوفتگي بگذارد و همچنين سبب ركود و تنبلي در دستگاه هاضمه آنان شود و باعث آمادگي آنها به مبتلي شدن به بعضي بيماريها گردد . و عجيب اين است كه همه تأثيرات رواني خستگي ، به وسيله شتاب و عجله چندين برابر زيادتر مي شود . عجله ، احتمال بروز تصادفات و حوادث را مي افزايد . يك شخص پير كه هميشه در كارها شتابزدگي مي كند ، ممكن است به يك حالت وحشت رواني دچار شود . بنابراين اشخاص پير و ضعيف البنيه بايد از ايجاد خستگي زياد در هر كار همچنين عجله و شتاب اجتناب ورزند و بايد بدانند كه پيران زودتر از جوانان خسته مي شوند ، ولي خيلي ديرتر از آنان خستگي شان برطرف مي شود .

بي خوابي: مشكل ديگري كه خيلي با خستگي ارتباط دارد ، « بي خوابي » است بسياري از پيران ، از مردان يا زنان ، چه در اول شب و چه در نيمه هاي شب ، خوابيدن براي آنها واقعا دشوار است .

در ابتداي شب معمولا همه ، بلافاصله به خواب مي روند ، پيران مدتها بيدار مي مانند و بالاخره پس از يكي دو ساعت خوابيدن ، خيلي زود بيدار مي شوند ، ولي دو باره خواب رفتن براي آنها كار بسيار مشكلي است . ضمنا چون اشخاص پير موقع شام خوردن يا پس از آن ، آب زيادي مي خورند پس از مدتي به اجبار ، از خواب بيدار مي شوند و به دستشويي مي روند تا خودشان را از دست آبهاي زايد و مسموم خلاص كنند ... در اين موقع ، ديگر خوابيدن براي آنها كار بسيار مشكلي است و در رختخواب اين ور آن ور مي غلتند ... گاهي به فكر فرو مي روند و به ياد ايام خوش گذشته و دوران جواني مي افتند ... گاهي نقشه كارهاي فردا را مي كشند و گاهي از ناچاري چراغي روشن مي كنند و به مطالعه اجباري مشغول مي شوند ... برخي از آنها با صداي آهسته شعر مي خوانند و گاهي هم با خود حرف مي زنند . بعضي هم لحاف يا پتو به سر مي كشند و سعي مي كنند باز هم بخوابند . برخي هم به داروي خواب آور يا آرامش بخش پناه مي برند ... از رختخواب بر مي خيزند و آرام آرام به سراغ دارو مي روند و چون اين كار هميشه تكرار مي شود ، جاي دارو معين و مشخص است . خيلي زود آن را برمي دارند و مي خورند تا مگر دوباره به خواب روند .

ولي حقيقت امر اين است : پيران محترم بايد بقيه شب را در محيطي ساكت و آرام به انجام كارهايشان بپردازند و جسما و روحا استراحت كنند و خواب زياد براي آنها ضرورت ندارد و براي بعضي از پيران چهار يا پنج ساعت خواب در شبانه روز كافيست ...

عواطف شديد: بروز عواطف و احساسات شديد رواني ، براي طبقه پيران بسيار خطرناك است و گاهي ممكن است منتهي به سكته مغزي يا قلبي و مرگ آنها شود . بنابراين هم بايد خود افراد پير از عصباني شدن و تحت تأثير قرار گرفتن از وقايع و حوادث روزانه زندگي پرهيز كنند و هم اطرافيان در مصاحبت و رفتار ، نسبت به آنها ، نهايت نرمش و آرامش و ادب و سكوت آميخته به احترام را رعايت كنند و با آنها به هيچ وجه مجادله و مباحثه ي تند و شديد ننمايند و بدين وسيله آنها را متأثر و آشفته خاطر نكنند .

محيط زندگي مردان و زنان پير بايد ساكت و آرام و بي سر و صدا باشد . محل سكونت آنان بايد از ترافيكهاي سنگين ، فرودگاه و هواپيما و كارخانه هاي بزرگ مولد صوت و صداهاي شديد و دلخراش دور باشد تا مدام در معرض تهييج و آشفتگي عواطف و احساسات قرار نگيرند .

همچنين تماشاي فيلمهاي وحشت آور و خواندن كتابهاي هيجان انگيز براي طبقه پيران شديدا خطرناك و مضر است ، و آرامش فكر و روح ، شايد براي آنها مهمتر و لازمتر از همه چيز باشد .

در انتها به صورت فهرست وار، به 28 مورد از صفات و عادات اغلب پيران مي پردازيم ؛ به اميد انكه با اطلاع از وضعيت روحي و جسماني اين عزيزان ، بتوانيم با شناختي درست و صحيح در صدد كمك و ياري ايشان بشتابيم .

1. پيران غالبا درباره قيمت همه گونه اشياء شكايت مي كنند و حق هم دارند زيرا در جواني آنها ، همه چيز خيلي ارزانتر از دوران پيري آنها بوده است .

2. پيران معمولا انعام و پاداش نمي دهند يا خيلي كمتر از جوانان مي دهند !

3.چون درآمد آنها محدود و كمتر از هزينه هاي آنهاست براي آنان آسان نيست كه پول زيادي حتي براي خريد مواد خوردني و غذاي لازم روزانه بدهند .

4.پيران به شكل و روش دوره قديم لباس مي پوشند.

5.پيران غالبا زياد حرف مي زنند .

6.پيران از بيماريهاي خودشان بسيار سخن مي گويند ، پس مبادا با آنها درباره بيماري حرف بزنيد زيرا يك ساعت تمام و بلكه بيشتر بدون وقفه در خصوص انواع بيماريهاي خودش داد سخن مي دهد و شايد شما را خسته كنند .

7.گدايان از پيران تقاضاي كمك نمي كنند زيرا آدم پير هنوز هم مي خواهد به زور و زحمت يك 50 توماني به گدايان بدهد !

8. پيران از همه زودتر مي خوابند ، ولي از نيمه هاي شب بيدار مي شوند زيرا حد اكثر ، آنها فقط پنج ساعت مي خوابند .

9. پيران پس از بازنشستگي به ديگران كمتر علاقه مند مي شوندو مي خواهند فقط با بچه ها و نوه هاي خودشان باشند .

10.اغلب پيران خلق و خوي « بزرگ نمايي » دارند و هميشه همه چيز را ( مخصوصا بيماري خودشان را ولو اينكه كوچك و بي اهميت باشد ) بزرگتر و مهم تر نشان مي دهند.

11. پيران كهن غالبا « ساده لوحند » و زود گول مي خورند .

12. درستكاري و امانت : تقريبا همه پيران درستكار و امين هستند .

13. خودداري از دزدي و خيانت : همه پيران از ارتكاب به دزدي و خيانت مي ترسند و از اين گونه اعمال زشت خودداري مي كنند .

14.ترسو بودن : اكثر پيران ترسويند و كمتر اهل خطر و ريسك هستند.

15.عدم سرّ نگهداري : پيران اكثرا رازدار نيستند !

16. قناعت : پيران معمولا در زندگي قانع هستند و برچيز اندك مي سازند .

17.بي آزاري : معمولا پيران بي آزارند .

18. ترجيح تنهايي بر اجتماع : پيران اكثرا در زندگي تنهايي را برهمنشيني با ديگران ترجيح مي دهند